کتاب فرخ نامه دائره المعارف علوم و فنون و عقائد

در این پست از سایت منوجان کتاب فرخ نامه دائره المعارف علوم و فنون و عقائد را برای شما عزیزان قرار دادیم . کتاب فرخ نامه توسط ابوبکر مطهر جمالی یزدی نوشته شده است و شامل آموزش مباحث علوم و فنون و عقاید می باشد .برای آشنایی بیشتر با کتاب فرخ نامه به ادامه مطلب مراجعه کنید.

کتاب فرخ نامه دائره المعارف علوم و فنون و عقائد

فرخ‌ نامه اثر مطهر بن محمد بن ابی سعد جمالی معروف به یزدی به پیروی از نزهت‌نامه علائی و به قصد تکمیل آن در سال ۵۸۰ ق تالیف شده است. کتاب مشتمل بر یک مقدمه تحقیقی- درباره مؤلف و کتاب- و ۱۶ مقاله است. هر یک از مقالات نیز مشتمل بر فصولی است. این کتاب اثری است که از نثر فاخر و سرشار از تشخیص قرن ششم هجری حکایت می‌کند و خواننده را نه تنها با چنین نثر روان و معتبری آشنا و مانوس می‌سازد، بلکه نمونه‌ای بارز از نثر دوران فارسی میانه بعد از اسلام را نیز به دست می‌دهد. در تمدن اسلامی، کتبی که به بحث در منافع جانوران و خواص نباتات و اشیاء و بیان صناعات معمول زمان و علوم تجربی و فنون عملی اختصاص داشته و در حکم دائرهالمعارف امروزه بوده، متعدد است.

اگرچه در این نوع کتب عقاید عجیب و غریب و خرافه‌نما به کثرت دیده می‌شود، از لحاظ تاریخ اندیشه بشری و نحوه تفکرات علمی و پیشرفت تمدن، این آثار از مآخذ اصیل دست اول به شمار می‌آید و مشتمل بر نوادر اقوال و اطلاعات مفید است. اگرچه شاید نکات علمی این اثر امروزه چندان استوار به نظر نیاید ولی با این حال نگاهی به چنین متونی برای آشنایی با تاریخ علوم مفید است. در این کتاب درباره منافع انسان و چهارپایان، طیور و خزندگان و حشرات، اشجار و گل‌ها و سبزیجات، جواهرات و سنگ‌های قیمتی، شناخت داروها، خاصیت روغن‌ها، زهرها و پادزهرها و خواتیم ستارگان و مانند آن مطالب متنوعی شده است.

مشخصات کتاب فرخ نامه دائره المعارف :

نام کتاب: فرّخ نامه (دائره المعارف علوم و فنون و عقائد)

نام نویسنده: ابوبکر مطهّر جمالی یزدی

فهرست مطالب کتاب فرخ نامه دائره المعارف :

فرخ نامه، فرح نامه، فرج نامه
در منابع انسان و بهایم زن و مرد و کودک
در صفت آدمی
در سوزاندن موی سر مرد و خواص آن
استخوان یک مرده را سوزاندن
مغز سر مردم
زهره مردم زهرست
لعاب مردم بر گزندگان
ریم گوش مردم در شراب
اگر کسی دندان درد داشته باشد
اگر خون آدمی بستانند از حجامت
اگر منی مرد بر پیسی مالند
اندر معرفت داروها و عطرها و طبع آن
در منافع انسان زن و مرد و کودک
در عطر ها
در روغن ها و دانستن علم فراست
در معرفه الاکتاف و مدخلی در نجوم و معرفت موافقت و مخالفت
در باب اکتاف
در مدخل نجوم و کواکب
باب اول در صدر کتاب
بابت دوم در شناختن تاریخ
باب سوم در شناختن حساب جمعی
باب چهارم در بروج
باب پنجم در شناختن اسا بیع
باب ششم در شناختن علامات کواکب
باب هفتم در شناختن اتصال کواکب
باب هشتم در شناختن نیک و بد
باب نهم در شناختن رسوم تقویم
باب دهم در شناختن اتصالات
باب یازده هم در شناختن سیر وسط و معتدل ستارگان
باب دوازده هم در شناختن مدت رجوع و استقامت ستارگان
باب سیزده هم در اختیار کارها که اختصاص به برجها دارد
باب چهاردهم در اختیار کارها
باب پانزدهم در ختم رسالت
در معرفت موافقت
در اختلاجات اعضا و جدول حیات و ممات و معانی الفاظ پهلوی
در اختلاج
در جدول حیات و ممات
در معانی الفاظ پهلوی
علاج بواسیر
در صفت زهرها و تریاکها و حیلت که درو کنند
در دانستن زهرها
در حیلت که در زهر دادن کنند
در محلول کردن زرو و مروارید و طلق و شبه
اندر محلول کردن زر
اندر حل کردن مروارید
در حل کردن طلق
در حل کردن شبه
در اعجوبه ها که خداوندان زرق نمایند
در حیلت ها

فرخ نامه

در زینه الکتاب
در مداد آمیختن
در تزیین قرطاس
در محو کتابت
در اعجوبه که در کتابت کنند
در نوشته که مانند زر آید
در خواتیم الکواکب
در ادعیه کواکب
در ذخنه و زی حاجت خواه
اشکال کواکب (المقارنه، التسدیس، التربیع، التثلیث، المقابله)
در شناختن رسوم تقویم
رجوعات (زحل، مشتری، مریخ، زهره، عطارد و…)
در شناختن سیر وسط و معتدل ستارگان که هر کوکبی سیری هست
در شناختن مدت رجوع و استقامت ستارگان (زحل، ماهتاب، رحل، مشتری و…)
در منافع هوام و حشرات (مار، پوست، معز، دل، ماهی، زهره، چشم، سریشم، نهنگ، دندان، سوسمار، سقنقور، خرچنگ، گوشت، پوست، گرده، شاخ، آب، غوره، انگور ترش، میویز سفید، کشمش، سیب، و…)
در بقول در نوزده نام (باذروج، گندنا، کهکز، کاهو، سداب، کاسنی، کرفس، فرنخ، گشنیز، نعنا، اسفا ناخ، راشن، نانخواه و…)
حجر البلخی، حجر السّلوی، حجر العمانی
نام خدای عزوجل خارج از حروف تهجّی و…
اندر معرفت داروها و عطرها و طبع آن (اسارون، اذخر، ابهل, افتیمون، انجره, اقاقیا، افسنتین، انیسون، آمله، اسقردریون، انبرباریس, آزاد درخت، اسفند سفاخر، اقارون، اسقر قندلیون، آهک، عنزروت، انگژد، اسفال، بلاذر، باد آورد، پنج انگشت، پوست خیار، بهمن، بوزیدان، بیلوس، پرسیاوشان، بسباسه، بنج، بلبله، برنگ، جوزمائل، جوز بوا، جلنار، جبسین، جاوشیر، جردون البرّی، دارسوسن، دیو دارو و…)
تصاویر نسخ
توضیحات و اصلاحات
در منابع طیور و حشرات
در منافع اشجار و اسپر غم و بقول
در حشایش و اوراق
در صموغات
در جواهر و اجساد و احجار
در خاصیت روغنها و علم فراست
در معرفت اکتاف و مدخل نجوم و معرفت موافقت
در اختلاج اعضاء و الفاظ پهلو و جدول حیوه و ممات
در محلول کردن زر و مروارید و طلق
در صفت زهرها و تریاقها و حیلت که در آن کنند
در اعجوبات که خداوندان زرق نمایند
در خواتیم الکواکب
در ادعیه الکواکب
در دخنه و زی حاجت خواه
و هزاران مطالب دیگر…